دیری است، شاید بیش از یک قرن که مردم ایران آزادی را می جویند اما اصل آزادی در قوانین ایران چگونه پذیرفته شده است ؟ چه آسیب عمده ای آخرین حرکت اصلاح گرایانه در خرداد 76 را به دوره ای از تاریکی و خفقان رساند؟ در میانه شادی ها چه باید کرد تا بنفشه های روییده از شاخه های سبز در معرض تندباد نمانند؟ این خلاصه برای معرفی یک کتاب خوب است برای جستن این چرا ها ....
" پرسش این است : اگر زمامداران در فضای توسعه سیاسی انتخاب نشده باشند ، آیا می توانند در جایگاه ناشر و تحکیم بخش آن قرار گیرند؟
به نظر می رسد هم اکنون توانایی ملی برای رویکرد به توسعه سیاسی در سطح بالایی قرار دارد . از این روست که شعار توسعه سیاسی ، حتی در شرایط حاضر که زمامداران در فضای توسعه سیاسی انتخاب نشده اند دارای قابلیت و اثر گذاری است زیرا ظرفیت بالقوه جامعه چنان است که گذار از یک مرحله به مرحله دیگر میسر می شود. البته تا وقتی که مدیریت گذار گام به گام به ثبت دستاوردهایش ولو اندک اقدام نکند ، امکان برگشت پذیری را نمی توان نادیده گرفت .
ثبت دستاوردها در یک منازعه اجتماعی و بصورت قانون در آوردن آن ، حک نمودن آن در ضمیر ناخود آگاه جامعه است . برای مثال اگر همه تلاش مصروف رهانیدن یک اندیشمند از زندان باشد بدون آن که کاستی قانون مطبوعات از بین برده شود منازعه در هر محور دچار حرکت دورانی سرگیجه آوری می شود و به فرسایش روح و روان جامعه خواهد انجامید .
با توجه به خواسته های فزاینده مردم که متمایل به تحقق تحولات وسیع سیاسی و بهبود وضعیت اقتصادی هستند، نمی توان ساختار حقوقی نا کار آمد را توجیه کرد و چشم بر کاستی های آن فرو بست .
آنچه مسلم است ساختار حقوقی کشور به خواسته های فزاینده مردم پاسخ نمی دهد ظرفیت های حقوقی چنان نیست که راه را برای توسعه هموار کند از این رو شگفت انگیز نیست اگر رقیبان با تدوین طرح های قانونی روزنه های ورود به توسعه سیاسی را مسدود کنند و به انسداد سیاسی تا جایی که ممکن است تداوم بخشند . مخالفان اصل آزادی می توانند با استفاده از موانع حقوقی در برابر حرکت آزادیخواهانه نخبگان سنگ اندازی کنند . جایی که ساختار حقوقی برای تأمین آزادی و دموکراسی پر تضاد و ناکار آمد است مخالفان با اعتماد به نفس بیشتری علیه جریان اصلاح گرا اقدام می کنند.
اما آیا اگر قانون ، حقوق انسانی شهروندان را تأمین نکند باز هم قابل دفاع است ؟ جریان اصلاح گرایی تاکنون از پایگاه نقد شیوه های اجرایی حرکت کرده و به نقد قوانین موجود کمتر پرداخته است حال آنکه اصلاحات دو وجه دارد ، اصلاح در اجرا و اصلاح در قانون . جریان اصلاح گرایی با این شیوه ، ممکن است در دراز مدت دستاورد هایش را در معرض خطر قرار دهد برای مثال :
- به علت اینکه شهروندان طراز اول و نخبگان سیاسی و مطبوعاتی بیشتر انرژی نقادان اصلاح طلب را به خود اختصاص داده اند ، نزد شهروندان عادی اعتبار از دست می دهند و نمی تواند با آنها رابطه برقرار کنند .
- ساختار ناکار آمد حقوقی ثابت می ماند . دایره قدرت محافطه کاران وسیع تر می شود حال که خواسته های مردم فزاینده می شود و اصلاح گرایان نمی توانند به استناد قانون که با نیازهای جامعه هماهنگ نیست ، از خواسته های متغیر مردم حمایت کنند.
- احتمال دارد به علت عدم پشتیبانی عمومی از اصلاح گرایان ، در یک لحظه غیر قابل پیش بینی ، واژگونی خشونت آمیز ساختار حقوقی جای اصلاحات تدریجی را بگیرد که به سرکوب می انجامد و اصلاح گرایی اولین طعمه آن خواهد بود. "
پ.ن : موانع حقوقی توسعه سیاسی در ایران / مهر انگیز کار / نشر قطره / 1379
یک روز هشت رجل سیاسی رفتند و نشستند و گفتند ما برای حوزه زنان برنامه و ساز و کار و راهکار داریم اگر باور ندارید از دیگران بپرسید و دیگرانی که همه زن بودند هم چنان ایستاده به حرفها گوش می دادند . برنامه ها از این قرار بود :
- برنامه مدون در بحث جمعیت و خانواده برای رفع معضل کاهش جمعیت
- راهکار اجرایی در بحث حجاب و عفاف ، ازدواج و اختلاط زن و مرد و رواج سبک زندگی صحیح
- باز نگری قوانین و مقررات ، توانمند سازی زنان در ابعاد حقوقی و اجتماعی
- بالاخره خداوند تفاوت هایی را قائل شده است و ما می توانیم از همان تفاوت ها تبعیت کنیم . ما نمی توانیم از دستور العمل های غربی تبعیت کنیم و باید تفاوت هایی را برای خانم ها قائل شویم . دوبرابر بودن ارث مردان هم به نفع زنان است چون مرد باز ارثش را برای خانم هزینه می کند .
- ما در بحث تساوی حقوق زن و مرد مشکلی نداریم و مطابق دیدگاه اسلام زن و مرد را مکمل هم می دانیم .
- نگاه جنسیتی خوب است چرا که ما نمی پذیریم یک زن در معدن مشغول کار شود و در شایسته سالاری هم باید دو بعد را در نظر بگیریم .
- ما در مورد قوانین اجرایی و خلاء های قانونی نقص فرهنگی داریم و باید ابتدا فرهنگ قانونی کشور اصلاح شود.
- تغییر الگوی اشتغال ، دور کاری برای زنان و توجه به زنان خانه دار و توجه به نقش زنان در اقتصاد مقاومتی و ساز و کار احترام و تکریم زنان
اینکه کدام رجل کدام حرف را به چه هدفی می زند چندان مهم نیست . مهم نیمه خاموش دیگرانی است که همچنان ، " فقط " گوش می دهند.
اگر چه در این اطراف و اکناف، همگی بر این قول اند که در این روزهای خردادی که جماعتی از عوام و خواص منتظرند کسی از آسمان پایین بیاید و قلب هایشان را تسخیر کند و همه مشکلات ریز و درشت را با ید بیضایش حل کند ، باید کمتر گفت و بیشتر شنید اما بقول آلبر کامو : "می دانم اکنون می خواهم بنویسم ".
در اردیبهشتی که گذشت علاوه بر کارهای متعارف همیشگی مشغول یکی دو کار دیگر بودم ...
- بستری کردن و درمان مادرم برای ناراحتی ریه و قلبش... من مادری دارم بهتر از برگ درخت ... مادری که از تنهایی می ترسد... مادری که نقش لازیکس و سیتی آنژیو و برونکوسکوپی را در بهتر شدنش ندیده می گیرد و باور دارد که خدا باید حالش را خوب کند. گاهی هم فکر می کند به اندازه کافی ایمان ندارد که خدا به درمانش بپردازد.
- تحقیق و گشت و گذار برای انتخاب موضوع پایان نامه ام ... نتیجه جستجو ها عالی است به موضوع نابی رسیده ام مفصل بندی اولیه طرح را نوشته ام و ریز برنامه ام برای مطالعه و کار تا حدودی روشن شده است .امیدوارم در تعیین استاد راهنما و تصویب در گروه به مشکل نخورم ، البته بخورم هم مهم نیست ، طرح را رها نخواهم کرد.
- برای چندمین بار ساختن یک گروه از زنان و دخترانی که با پرسش هایی اساسی در زندگی شان مواجهند و اشتیاق دارند پاسخ ها را بیابند و البته دست به عمل بزنند فعلاً 5 نفر دانشجو هستیم که منظم جمع می شویم و فکر و بحث می کنیم برای شیوه هایی جدید که به بن بست نخوریم ... برای این یکی هم امیدوارم .